Przy zakupie sprzętów AGD często zwracamy uwagę na etykietę energetyczną - nie inaczej jest w przypadku odkurzaczy. Czerpiemy z niej informacje dotyczące zużycia prądu, a to ułatwia nam porównanie ze sobą poszczególnych modeli i w efekcie pozwala także na bardziej przemyślany wybór odkurzacza.
Na początku wyjaśnijmy, czym jest etykieta energetyczna. To znormalizowany system oznaczeń efektywności energetycznej, który odnosi się do rozmaitych sprzętów AGD (np. lodówek, pralek, lamp, telewizorów). Wydaje ją Unia Europejska – po raz pierwszy miało to miejsce w 1994 i od tego momentu lista kategorii urządzeń jest stopniowo rozszerzana w związku z dynamicznym rozwojem technologicznym, także w sferze takich sprzętów. Producenci stale ulepszają swoje produkty, stosują coraz to bardziej nowoczesne technologie, które mają na celu obniżenie poboru prądu, aby urządzenie stały się bardziej energooszczędne i co za tym idzie – bardziej przyjazne środowisku.
Etykiety energetyczne mają przyczynić się do zmniejszenia zużycia energii przez sprzęty AGD na terenie Europy. Taki cel ma zostać osiągnięty poprzez następujące kwestie:
Etykieta energetyczna zawiera wiele cennych informacji na temat konkretnego urządzenia (np. poziom hałasu, klasę efektywności odkurzania), dzięki czemu jest bardzo pomocna przy wyborze nowego urządzenia do domu.
Od 1 września 2017 roku zaczęła obowiązywać nowa etykieta energetyczna dla uniwersalnych odkurzaczy. Jej wzór i zasady etykietowania określa unijna dyrektywa 665/2013 – II we wszystkich 28 krajach Unii Europejskiej. Od tego dnia zmieniły się także wymagania dotyczące tradycyjnych odkurzaczy workowych, bezworkowych oraz z filtrem wodnym.
Powyższe przepisy nie dotyczą odkurzaczy na akumulator – robotów sprzątających, odkurzaczy pionowych i modeli ręcznych.
Warto jednak podkreślić, że w listopadzie 2018 roku Europejski Sąd I Instancji unieważnił etykiety energetyczne dla odkurzaczy – bodźcem dla takich zmian był pozew złożony przez firmę Dyson. Brytyjski koncern nie zgodził się co do zasadności stosowania etykiety, stwierdzając, że testowanie odkurzaczy z pustym workiem/pojemnikiem na kurz nie odpowiada realnym warunkom, w jakich są użytkowane. A urządzenie pracując z pojemnikiem już w jakimś stopniu zapełnionym, pobiera więcej energii. Dyson nie zgodził się także z zawartymi w rozporządzeniu wymaganiami względem mocy – koncern wskazał, że obniżenie jej do wskazanego poziomu, mogłoby przełożyć się na mniej efektywne sprzątanie. Sąd przyznał rację Dysonowi, doprowadzając tym samym do wspomnianego unieważnienia etykiet energetycznych dla odkurzaczy. Jednak mimo tego, że nie są już obowiązkowe, większość producentów nadal je stosuje. O takiej decyzji prawdopodobnie zadecydowały przyzywczajenia konsumentów, a także chęć wyróżnienia się osiągami i konkretnymi parametrami produktu na tle konkurencji.
Etykieta energetyczna to źródło istotnych informacji o danym urządzeniu. Poniżej wyjaśniamy, co znaczą poszczególne oznaczenia, które zamieszczają na niej producenci.
Na górze etykiety, po lewej stronie, przedstawiona jest nazwa firmy, która wyprodukowała dany towar.
Przedstawia oznaczenie konkretnego modelu urządzenia.
Klasę energetyczną danego modelu odkurzacza obrazuje czarna strzałka po prawej stronie etykiety. Ta informacja będzie szczególnie istotna dla osób, które odkurzają bardzo często – nawet codziennie. Wybierając sprzęt z wysoką klasą energetyczną, zyskujemy gwarancję niskiego zużycia prądu, a tym samym większe oszczędności na rachunkach.
Zgodnie ze skalą przedstawioną na etykiecie – klasa A+++ (ciemnozielona strzałka) oznacza najwyższą efektywność energetyczną, natomiast klasę D (czerwona strzałka) nadaje się sprzętom najmniej energooszczędnym. Podsumowując – im wyższa klasa, tym odkurzacz jest tańszy w eksploatacji i bardziej przyjazny dla środowiska.
Średnie roczne zużycie energii przedstawia się w kWh. Procedura, którą wykorzystuje się do obliczeń, została opisana w załączniku VI Rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 665/2013. Przyjmuje się średnio 50-krotne odkurzanie powierzchni mieszkalnej o wielkości 87 m2 przez rok przy założeniu, że każdy fragment podłoża jest odkurzany czterokrotnie (dwa podwójne suwy). Rzeczywiste roczne zużycie energii jest uzależnione od kilku czynników:
Reemisją kurzu nazywamy stosunek procentowy wszystkich pyłków i cząstek kurzu o wielkości od 0,3 do 10 mikrometrów, jakie trafiają z powrotem do powietrza z otworu wylotowego i wszelkich nieszczelności odkurzacza. Klasę reemisji kurzu przedstawia się przedziale od A (najlepszej) do G (najsłabszej). Wskaźnik ten ma duże znaczenie przede wszystkim dla osób, które zmagają się z dolegliwościami alergicznymi. Oto jak przedstawia się klasyfikacja:
Wśród odkurzaczy renomowanych marek z łatwością można znaleźć takie, które podczas sprzątania, pozostawiają za sobą niemal całkowicie czyste powietrze. Duża liczba urządzeń jest wyposażona w zaawansowane systemy filtracji (w tym filtr HEPA), przechwytujące najmniejsze drobinki kurzu, pyłu czy innych, niewidocznych dla oka alergenów.
Poziom głośności odkurzacza jest jednym z głównych parametrów, które powinniśmy wziąć pod uwagę przy zakupie. Dzięki takiej informacji z powodzeniem możemy wybrać ciche urządzenie. Zakup odkurzacza o komfortowym poziomie głośności będzie szczególnie istotny, jeśli mamy małe dziecko, które śpi w ciągu dnia lub zwierzaka, który mógłby przestraszyć się hałasu.
Hałas generowany podczas pracy urządzeń mierzony jest w decybelach. Wzrost o 3 dB(A) oznacza podwojenie siły dźwięku, natomiast wzrost o 10 dB – 10-krotnie zwiększa głośność. Dla przykładu – odkurzacz generujący 80 dB jest dwukrotnie głośniejszy niż model o głośności 77 dB. Duża liczba urządzeń pracuje w zakresie 70-80 dB, jednak na rynku znajdziemy także cichsze modele – do zaledwie 57 dB.
8. i 9. Klasa skuteczności odkurzania dywanów i podłóg twardych
Skuteczność odkurzania dywanów i podłóg twardych przedstawia się za pomocą skali od A do G. Wskaźniki zbierania kurzu (DPU) dla obu typów powierzchni różnią się między sobą. W przypadku podłóg twardych minimum wynosi 98%, a dla dywanów – 75%. Im wyższa klasa skuteczności, tym szybciej usuniesz kurz wraz z innymi zanieczyszczeniami. Przy ocenie tego parametru kolosalne znaczenie ma końcówka odkurzacza, co wynika z jej konstrukcji. Szczotka zasysa nie tylko brud znajdujący się bezpośrednio pod nią, ale także wciąga wszystkie zanieczyszczenia wokół niej, dzięki czemu skuteczność odkurzania może wynieść nawet 120%.
Wiedząc, jaką klasę skuteczności odkurzania dywanów/podłóg twardych, mają poszczególne modele odkurzaczy, można dobrać odpowiednie urządzenie w zależności od tego, jaki typ podłoża przeważa w naszych domach.
W marcu 2021 roku wprowadzono zmiany w euro-etykietach dla pralek, pralko-suszarek, urządzeń chłodniczych (lodówki, zamrażarki), monitorów, telewizorów i oświetlenia. Z nowych oznaczeń zniknęły plusy i wprowadzono nowe przyporządkowanie klasy energetycznej od A do G – klasa A odpowiada najbardziej energooszczędnym sprzętom. Na etykiecie pojawiły się nowe piktogramy, dzięki czemu są bardziej czytelne dla konsumenta. Wprowadzono także kody QR, prowadzące do internetowej karty produktu w bazie EPREL. Zgodnie z zapowiedzią Komisji Europejskiej, w ciągu najbliższych lat zmiany etykiet obejmą odkurzacze, a także zostaną stworzone nowe – dla modeli automatycznych i pionowych.
