Statystyki dotyczące bezsenności zatrważają. Wobec coraz szybszego tempa życia i poziomu zanieczyszczeń problem ten będzie jedynie przybierał na sile. Niezwykle istotna w tych kwestiach pozostanie wilgotność powietrza, w szczególności w naszych sypialniach, na którą zwykle nie zwraca się należytej uwagi. Dlaczego jej zbyt niski poziom ma katastrofalny wpływ na sen oraz jak wybrać nawilżacz, gotowy szybko zażegnać ten problem? Przedstawiamy najważniejsze informacje i podpowiadamy sprawdzone urządzenia do kontroli wilgotności względnej.
Spis treści
Zgodnie z badaniami, bezsenność, czyli niewystarczająca długość lub jakość snu, jest jedną z najczęściej występujących chorób cywilizacyjnych na świecie. Przyjmuje się, że jej symptomy dotykają blisko 45% populacji, z czego najczęściej dotyczą mieszkańców krajów rozwiniętych. Przypadłość tę diagnozuje się u pacjentów w niemal każdym wieku. Najczęstsze rozpoznanie obserwuje się w przypadku kobiet i mężczyzn po 55. roku życia. Wiąże się to ze zmniejszonym wydzielaniem melatoniny w miarę upływu lat.
Okazuje się, że blisko 50% Polaków doświadcza problemów ze snem przez co najmniej kilka tygodni w roku. Dla porównania, w latach 90. przypadłość ta dotyczyła około 25% populacji naszego kraju. Badanie przeprowadzone przez Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego wskazuje, że kłopoty z zasypianiem lub utrzymywaniem snu dotyczą już blisko 40% dzieci i młodzieży. Według innych badań bezsenność dotyka około 25% polskich nastolatków w wieku 15-19 lat.
Wśród najczęstszych przyczyn bezsenności wymienia się m.in. szybkie tempo życia, stres, duża ilość czasu spędzana przed ekranami telewizorów, komputerów i smartfonów, a także szereg chorób, m.in. depresję, nadczynność tarczycy, nadciśnienie, czy astmę. Nie bez znaczenia pozostaje kwestia zbyt częstego sięgania po używki i spożywanie produktów z wysoką zawartością cukru. Nasilenie problemów ze snem zauważa się również w sezonie grzewczym, gdy stężenia smogu osiągają najwyższe wartości, a wilgotność powietrza w naszych domach sięga najniższego poziomu w roku.
Rekomendowany zakres wilgotności powietrza w pomieszczeniach zamkniętych powinien mieścić w przedziale 40-60%. Przypominamy o tym wraz z każdym artykułem, omawiającym problematykę suchego powietrza. Poza szeregiem innych negatywnych dla zdrowia skutków, może ono w znacznym stopniu przyczyniać się także do bezsenności.
Problemy ze snem, związane ze spadkiem wilgotności, mogą wynikać z:
Szczególnie niebezpieczną i wręcz prowokującą problemy ze snem sytuacją będzie spadek wilgotności poniżej poziomu 20%, uznawaną już za wysoce szkodliwą dla zdrowia. W związku z rzadkim wietrzeniem mieszkań – a w szczególności sypialni – podczas jesieni i zimy, do takich sytuacji może dochodzić wyjątkowo często. W połączeniu z zanieczyszczeniami powietrza dostającymi się do naszych domów i mieszkań otrzymujemy mieszankę wręcz wybuchową dla naszego organizmu, mogącą w dłuższej perspektywie prowadzić do rozwoju chorób, w tym omawianej bezsenności.
Co za dużo, to niezdrowo – równie niekorzystny wpływ na nasz sen będzie miała także zbyt wysoka wilgotność w sypialni. W sytuacji, gdy jej poziom przekracza granicę 70%, znacznie rośnie ryzyko namnażania groźnych dla zdrowia grzybów i pleśni, zapalenia zatok, czy skrócenia snu głębokiego (nREM). Utrzymywanie jej w zalecanych przez ekspertów ryzach może więc okazać się zbawienne dla ogólnego stanu naszego zdrowia i zażegnania problemu bezsenności, o ile nie wynika ona z występowania innych chorób psychicznych lub fizycznych.
Poniższa lista przedstawia najczęstsze objawy, które odczuwamy w przypadku utrzymywania się wilgotności w sypialni na zbyt niskim poziomie. Pojawienie się kilku z nich jednocześnie powinno stanowić dla nas sygnał ostrzegawczy, by jak najszybciej zmierzyć wilgotność przy pomocy higrometru:
Nawilżacze powietrza są najskuteczniejszą metodą na utrzymanie zdrowej wilgotności, także w czasie naszego snu. Dzięki zaawansowanym czujnikom (i po dopasowaniu konkretnego modelu do metrażu) urządzenia te są w stanie błyskawicznie podnieść jej poziom, jednak nigdy powyżej zalecanych 60% (lub w niektórych modelach do poziomu ustawionego przez użytkownika). Pierwszą rzeczą podawaną w wątpliwość jest jednak ich potencjalna głośność, rodzącą obawy co do zasypiania, które w bezsenności i tak należy często do prawdziwych udręk. Jak jest w rzeczywistości?
Przekonanie o wysokiej głośności pracy nawilżaczy bierze się ze znajomości wyłącznie ich najstarszej odmiany, czyli nawilżaczy parowych. Urządzenia tego typu dostarczały wodę do powietrza w wyniku procesu jego odparowania, co generowało w większości przypadków słyszalny hałas. O ile w trakcie codziennych czynności nie stanowił on zwykle problemu, tak w sypialniach był nie do przyjęcia. Problem ten – a także inne wady – rozwiązało nadejście nawilżaczy ultradźwiękowych, rozbijających cząsteczki wody za pomocą dźwięków o częstotliwości niesłyszalnej dla człowieka (20 kHz-1 GHz). W ich przypadku poziom głośności jest najniższy, jednak nie nadają się one do mieszkań właścicieli psów i kotów. Pasmo 20 kHz-1 GHz, które generują, jest bowiem słyszalne dla zwierząt, wzbudzając w nich niepokój i stres.
Rozwiązaniem bolączek dwóch poprzednich rodzajów okazały się nawilżacze powietrza ewaporacyjne, które wykorzystują do działania specjalne maty, przez które przepuszczane jest powietrze zassane przez wentylator. Co istotne, urządzenia te cechuje niski poziom poboru energii, brak negatywnego wpływu na środowisko oraz najważniejszy w kwestii snu – niski poziom głośności, który nie utrudnia zasypiania.
Funkcją, której nie może zabraknąć na pokładzie naszego nawilżacza do sypialni, będzie bez wątpienia tryb nocny. Włączając go, urządzenie przechodzi na niższe obroty, generując tak mało hałasu, jak to tylko możliwe. Wiele dostępnych modeli zmniejsza wtedy także jasność wskaźników panelu sterującego, by maksymalnie ułatwić zaśnięcie. Przydatny może okazać się również wbudowany timer do programowania czasowego, dzięki któremu ustawiamy, po jakim czasie nasz nawilżacz ma się samodzielnie wyłączyć.
Kierując się potrzebami osób walczących ze zbyt niską wilgotnością w sypialniach, wytypowaliśmy kilka modeli nawilżaczy ewaporacyjnych, które idealnie odnajdą się w tych wymagających warunkach. Każdy z nich będzie w stanie utrzymać wilgotność na zdrowym poziomie w każdej sytuacji, pozwalając ci zasnąć bez niedogodności związanych z przesuszonym powietrzem. Co istotne, możesz skorzystać również z naszego rankingu nawilżaczy powietrza, który jest niesponsorowany i posiada swój jawny wzór dostępny dla każdego.
Prawdziwa rewolucja wśród nawilżaczy powietrza! LIFAair LAH302 oprócz swojej podstawowej funkcji oferuje również wydajne oczyszczanie powietrza. Został wyposażony we filtr HEPA usuwający niemal 100% najmniejszych zanieczyszczeń – jego skuteczność można porównać z oczyszczaczami powietrza z nawilżaczem. Natomiast w głównej swojej funkcji, czyli nawilżaniu powietrza, urządzenie nie ma sobie równych. Wydajność na poziomie 1000 ml/h pozwala na obsłużenie powierzchni do 100 m². LAH302 jest polecanym sprzętem do wielkich powierzchni – nawilżacz to również numer 1 w rankingu jakości.
Urządzenie zostało wyposażone w lampę UV, która nie dopuszcza do rozwoju drobnoustrojów chorobotwórczych we wodzie. Na górze znajduje się odporny na wodę wyświetlacz OLED informujący o istotnych parametrach pracy. Kontrola prędkości może odbywać się za pomocą dotykowych przycisków lub poprzez delikatne gładzenie sensorycznego panelu wokół charakterystycznych łopatek. Nawilżacz LIFAair może być również sterowany za pomocą aplikacji.
Produkt do skutecznego nawilżania wykorzystuje matę ewaporacyjną łączącą suche powietrze z cząsteczkami wody. Wyróżnia się zastosowaniem specjalnego systemu do podgrzewania powietrza (jako jedyny na rynku) – dzięki temu jest w stanie przekazać więcej wody z maty i zwiększyć swoją skuteczność. LAH 302 wyposażony jest w czujniki wilgotności, temperatury oraz światła i higrostat, które pozwalają na zupełnie automatyczną pracę. Urządzenie ponadto jest niezwykle ciche – głośność zaczyna się już od 27,5 dB(A).
Atrakcyjny design idący w parze z osiągami – tak można krótko opisać proponowany model niemieckiego producenta. Nawilżacz powietrza Venta AeroStyle LW73 WiFi oferuje wydajność dochodzącą do 515 ml/h, co przekłada się na obsłużenie pomieszczeń w granicach około 50 m². Producent wyposażył model w precyzyjny zestaw czujników (wilgotności oraz temperatury) oraz higrostat pozwalające na zupełnie automatyczną pracę. Rolą użytkownika jest jedynie uzupełnianie wody, jednak duży 9-litrowy zbiornik zapewnia długą pracę bez konieczności dolewania. Sprzęt opiera swoją pracę na wykorzystaniu dysku VentaWave™ 3D, dzięki któremu oczyszczane zostaje również powietrze z większych zanieczyszczeń.
LW73 WiFi pozwala na sterowanie przez wygodną i dopracowaną aplikację Venta Home oraz przez interaktywny panel dotykowy wraz z wyświetlaczem LCD, który dostarcza również istotnych informacji na temat pracy urządzenia. Nawilżacz powietrza Venta jest ponadto cichy – zaledwie 24 dB(A) w najniższym trybie i bardzo energooszczędny – maksymalne zużycie prądu to zaledwie 18 W! Jest to zdecydowanie polecany nawilżacz do średnich pomieszczeń, o czym świadczy jego pozycja w rankingu jakości. Mamy do wyboru 2 wersje kolorystyczne: biały oraz czarny.
Na liście znalazła się również propozycja od polskiego producenta – nawilżacz powietrza Klarta Humea WiFi, który zajmuje aktualnie pierwszą pozycję w rankingu opłacalności. Urządzenie ma wydajność na poziomie 300 ml/h, więc obsłuży pomieszczenie o powierzchni około 30 m². Producent wyposażył swój sprzęt w higrostat pozwalający na ustawienie żądanego poziomu wilgotności 40-75%. Co więcej, czytelny wyświetlacz pozwala na sprawdzenie aktualnej wilgotności powietrza. Odpowiednie nawilżenie zyskujemy tutaj dzięki wykorzystaniu filtra nawilżacza.
Nawilżacz powietrza Klarta został wyposażony w 3-litrowy zbiornik na wodę i jest dostępny w dwóch wersjach kolorystycznych. Co ważne, producent nawilżacza przewidział możliwość sterowania przez aplikację mobilną. Do wyboru mamy tutaj aż 4 prędkości nawilżania oraz niezwykle wygodny tryb automatyczny.
Jednym z ciekawszych urządzeń jest z całą pewnością nawilżacz powietrza Smartmi Evaporative Humidifier 3. To przykład rozwiązania, w którym producent postawił na specjalne dyski, które zastąpiły standardową matę. Cechuje go wydajność sięgająca aż 350 ml/h, co przekłada się na sprawną pracę na powierzchni do 35 m² – idealny model do mniejszych powierzchni. Dzięki 2 wbudowanym czujnikom (wilgotności i temperatury) pracuje automatycznie. Co istotne, urządzenie jest wykonane z materiału ABS z dodatkiem IONPURE – w zetknięciu z wodą uwalnia jony srebra, które mają właściwości antybakteryjne. Warto również podkreślić, że nawilżacz ma 5-litrowy pojemnik, dzięki któremu może działać długo bez konieczności dolewania wody.
Nawilżacz powietrza Xiaomi (Smartmi należy do ekosystemu Xiaomi) Pure Evaporative 3 pracuje stosunkowo cicho – od 34 dB i bardzo energooszczędnie – pobór prądu wynosi zaledwie 9 W. Urządzenie jest także niezwykle łatwe w obsłudze – posiada dotykowy wyświetlacz OLED, który służy do zmiany ustawień. Ponadto możliwa jest obsługa z poziomu bezpłatnej aplikacji mobilnej Mi Home. Nawilżacz zajmuje drugie miejsce w rankingu opłacalności.
| LIFAair LAH302 | Venta AeroStyle LW73 WiFi | Klarta Humea WiFi | Xiaomi Smartmi Pure Evaporative 3 | |
| wydajność powierzchnia |
1000 ml/h 100 m² |
515 ml/h 52 m² |
300 ml/h 30 m² |
350 ml/h 35 m² |
| głośność | 27,5-48 dB | 24-50 dB | 24-55 dB | 34-50 dB |
| pobór energii | 25-450 W podgrzewanie powietrza |
7-18 W | 2-8 W | 9 W |
| czujniki | wilgotności, temperatury, światła |
wilgotności, temperatury |
wilgotności, temperatury |
brak |
| Higrostat | TAK (50-65%) | TAK (40–60%) | TAK (50–70%) | TAK (40–75%) |
| tryby | manualne – niemal bezstopniowa regulacja, automatyczny, nocny |
5 manualnych, automatyczny, nocny |
4 manualne, automatyczny, nocny |
3 manualne, automatyczny, nocny |
| sterowanie aplikacją | tak | tak | tak | tak |
| pojemność zbiornika | 6,5 l | 9 l | 3 l | 4 l |
| oczyszczanie powietrza | filtr HEPA H13 99,97% dla 0,3 μm |
dysk Venta nieznana dla 10 μm |
brak | brak |
| Lampa UVC | tak | tak | nie | nie |
| Autoczyszczenie | tak | tak | tak | tak |
Nawilżacz powietrza może pracować całą noc, o ile jest odpowiednio dostosowany do tego celu. Wiele nowoczesnych nawilżaczy jest wyposażonych w higrostat lub tryb nocny, który pozwala na automatyczne regulowanie poziomu wilgotności, co zapobiega nadmiernemu nawilżeniu powietrza. Nawilżacze ultradźwiękowe, parowe i ewaporacyjne mogą działać przez całą noc, jeśli są regularnie czyszczone i odpowiednio konserwowane, co zapobiega rozwojowi bakterii i pleśni. Urządzenia z funkcją automatycznego wyłączania lub kontrolą wilgotności są szczególnie bezpieczne do długotrwałej pracy. Dzięki temu mogą łagodzić objawy związane z suchym powietrzem, takie jak podrażnienie dróg oddechowych czy suchość skóry, a także poprawiać jakość snu. Podsumowując, jeśli nawilżacz jest odpowiednio utrzymany i posiada funkcję automatycznej regulacji, można go bezpiecznie używać przez całą noc, co może przynieść wiele korzyści zdrowotnych.
