Maski antysmogowe - najczęściej zadawane pytania

Od lat okres jesienno-zimowy nie kojarzy nam się wyłącznie ze świąteczną atmosferą, ubieraniem choinki i białym puchem za oknem. Intensywne korzystanie z pieców na węgiel i drewno ściąga na nas w tym czasie ciągłe niebezpieczeństwo wdychania groźnych dla zdrowia substancji, powstających wskutek ich spalania. Jak chronić się przed smogiem na zewnątrz i dlaczego to właśnie maski antysmogowe stanowią najlepsze rozwiązanie? Odpowiedzi na te oraz inne, często zadawane pytania, znajdziecie poniżej!

Niewidzialna trucizna, czyli czym oddychamy w sezonie grzewczym

W szczególności mieszkańcy dużych miast oraz osiedli, na których dominują piece starego typu, wiedzą, co mamy na myśli. Ciężkie, trudne do wdychania powietrze, zmieszane z niską temperaturą, ciśnieniem i szarością, potęgującą złe samopoczucie, to realny i zauważalny przez zdecydowaną większość społeczeństwa problem. Jego rozwiązanie wymaga zaangażowania wszystkich – od pojedynczych jednostek, przez instytucje samorządowe i krajowe, aż po Unię Europejską i Światową Organizację Zdrowia.

Skalę problemu najlepiej odzwierciedlają statystyki opublikowane przez Polski Instytut Ekonomiczny. W 2019 roku, wysokie stężenie pyłu PM2.5 było przyczyną ponad 43 tysięcy przedwczesnych zgonów. Aż w 96% stref w 2018 roku, podlegających ocenie jakości powietrza, przekroczono dopuszczalne stężenie toksycznego benzo(a)pirenu. W 85% z nich odnotowano także zbyt wysoki poziom pyłu PM10.

Główne źródło tych (i wielu innych) szkodliwych substancji stanowi tzw. “niska emisja”, czyli wspomniane spalanie węgla i drewna w nieekologicznych piecach, odpowiedzialne za aż 46,5% emisji pyłów PM2.5 i PM10. Na drugim miejscu plasuje się emisja przemysłowa – z wynikiem odpowiednio 13,5% i 21,1%. Ostatnią niechlubną lokatę piastuje transport uliczny, emitujący przy okazji najwięcej tlenków azotu (NO_x) i siarki (SO_x).

Środki ochrony przed smogiem nie są więc jedynie “wybujałą przesadą”, jak zwykli ją określać znajdujący się na marginesie dyskursu naukowego negacjoniści zmian klimatu i środowiska. Wraz ze wzrostem świadomości społecznej, stale rośnie ilość osób noszących maski antysmogowe. A to przekłada się na znaczną poprawę ich stanu zdrowia oraz zminimalizowanie dolegliwości, związanych z wnikaniem szkodliwych substancji do dróg oddechowych. I tym właśnie wnioskiem zakończymy nasze krótkie wprowadzenie, przechodząc do najczęstszych pytań, jakie otrzymujemy od was najczęściej w dziedzinie masek antysmogowych.

Kto powinien używać masek antysmogowych?

W związku z powyższymi danymi odpowiedź na to pytanie, w warunkach polskiego powietrza, pozostaje prosta – maseczki antysmogowe może stosować każdy, jeśli pozwala mu na to ogólny stan zdrowia. Jako środek ochronny zalecane są osobom spędzającym czas na zewnątrz w warunkach silnego zanieczyszczenia – sportowcom, alergikom, pracującym w silnie zapylonych pomieszczeniach i każdemu, kto pragnie zadbać o ograniczenie wnikania szkodliwych substancji do płuc.

A co z osobami cierpiącymi na choroby układu oddechowego, nerwowego lub nowotwory? Tu, mimo natychmiastowo nasuwającej się odpowiedzi twierdzącej, sprawa jest utrudniona. Maski antysmogowe mogą z pewnością zminimalizować negatywne skutki wdychania szkodliwych substancji i zapobiegać dalszemu rozwojowi chorób. Niebezpieczeństwo stanowi tu jednak opór wdychania i wydychania powietrza. Pamiętajmy, że nawet najlepsze konstrukcje pogarszają naszą zdolność do oddychania podczas ich noszenia (czym szerzej zajmiemy się w dalszej części). Z tego też powodu, osoby chore powinny skonsultować decyzję o użytkowaniu maski antysmogowej z lekarzem.

Przed jakimi zanieczyszczeniami chronią maski antysmogowe?

Mówiąc krótko – przed niemal wszystkimi zanieczyszczeniami, składającymi się na smog atmosferyczny i tymi, z którymi mamy do czynienia w typowych polskich warunkach. Maski antysmogowe za sprawą stosowanych w nich filtrów, są w stanie ochronić nas przed szkodliwymi substancjami, takimi jak:

• pył PM2.5 i PM10 – pyły zawieszone o wielkości odpowiednio mniejszej niż 2.5 i 10 mikrometrów. W grupie tej znajdziemy m.in. związki takie jak tlenki metali, krzemionka i dioksyny. Z uwagi na bardzo szybkie i łatwe przedostawanie się do krwi, pierwsze z wymienionych stanowią szczególnie niebezpieczny składnik smogu atmosferycznego,
• lotne związki organiczne (LZO), gazy i dym tytoniowy – substancje należące do pierwszej grupy, charakteryzuje duża łatwość w przechodzeniu w stan pary lub gazu i niska rozpuszczalność w wodzie. Są produktem wielu procesów, przeprowadzanych w przemyśle oraz składnikiem farb, rozpuszczalników, środków czystości, papierosów i uszczelnień. Dłuższa ekspozycja na nie skutkuje m.in. znacznym pogorszeniem samopoczucia oraz bólami i zawrotami głowy. W najcięższych przypadkach może dochodzić do nieodwracalnych patologicznych zmian w obrębie układu nerwowego i oddechowego, powstawania nowotworów, a nawet śmierci. Maski antysmogowe, dzięki specjalnej warstwie z węgla aktywnego, są w stanie zneutralizować także większość gazów i nieprzyjemnych zapachów, znajdujących się w powietrzu, takich jak wspomniany już dym tytoniowy czy wonie pochodzenia organicznego,
• alergeny – pyłki roślin czy roztocze kurzu także stają się dla nas w masce antysmogowej niestraszne. Stąd też coraz częściej są obowiązkowym wyposażeniem alergików, zmagających się ze szczególnie uciążliwymi reakcjami uczuleniowymi.

Maski antysmogowe wykazują się również skutecznością w neutralizowaniu bakterii i wirusów. Wiele w tym zakresie będzie zależało od typu wykorzystanych przez producenta filtrów, o czym opowiemy w jednej z kolejnych sekcji.

Jak maski antysmogowe usuwają zanieczyszczenia?

Mimo często odmiennej konstrukcji i rozwiązań filtrujących zasada działania masek antysmogowych pozostaje bardzo podobna. Wdychane z zewnątrz powietrze przechodzi przez pierwszą warstwę maski, by natrafić na odpowiedni zestaw filtrów, który pozbawia je szkodliwych substancji. Wreszcie, w formie oczyszczonej, powietrze trafia do płuc, by podczas wydychania – w formie dwutlenku węgla (CO₂), pary wodnej i ciepła – wydostać się na zewnątrz przez specjalne zawory. „Tylko” i „aż” tyle. W końcu geniusz tkwi w prostocie.

Jakie filtry stosowane są w maskach antysmogowych?

Większość dostępnych na rynku masek antysmogowych korzysta z podobnego, trzyczęściowego systemu filtracyjnego, na który składa się:

• filtr wstępny – pierwsza warstwa, zatrzymująca zanieczyszczenia o większej średnicy, takie jak pyły i kurz,
• filtr N99/N95 – nazywane często przez producentów także filtrami HEPA, które znamy m.in. z oczyszczaczy powietrza. Ich konstrukcję tworzą zazwyczaj specjalnie sprasowane włókna polipropylenu, które wykazują się skutecznością na poziomie odpowiednio 95 lub 99% w usuwaniu pyłów PM2.5 i PM10. Filtry te chronią także przed większością bakterii, wirusów, roztoczami, zarodnikami pleśni i grzybów oraz innymi zanieczyszczeniami o średnicy mniejszej, niż 0,03 mikrometra,
• filtr węglowy – stosowany jako osobna wkładka lub w formie wprasowanej we włókna filtra N99/N95. Zapewnia on użytkownikom ochronę przed nieprzyjemnymi zapachami, gazami oraz lotnymi związkami organicznymi.

Z uwagi na zużywanie się filtrów w miarę ich użytkowania, należy pamiętać o potrzebie ich regularnej wymiany. Po jakim czasie? Tę informację znajdziecie przy każdej maseczce, dostępnej w naszym sklepie internetowym LoveAir.

Jakie certyfikaty bezpieczeństwa posiadają maski antysmogowe?

Filtry, znajdujące się w maskach antysmogowych jako środki ochrony dopuszczone do obrotu na terenie Unii Europejskiej, podlegają certyfikacji, potwierdzającej ich skuteczność na podstawie badań laboratoryjnych. Testy te dokonywane są zarówno przez niezależne jednostki certyfikacyjne, jak i firmy komercyjne. Podstawowa klasyfikacja skuteczności filtrów stosowanych w maskach antysmogowych prezentuje się następująco:

W bardzo podobny sposób certyfikowane są całe maski:

Jak dobrać rozmiar maski antysmogowej?

Wysoka skuteczność filtrów i certyfikaty na niewiele nam się zdadzą w przypadku nieprawidłowego dopasowania maski do twarzy. Pamiętaj, że maska musi przylegać do twojej twarzy możliwie jak najlepiej, nie pozostawiając szczelin po bokach – tylko w ten sposób otrzymasz gwarancję nieprzepuszczalności szkodliwych substancji.

Z uwagi na to, najlepszej klasy maski antysmogowe dostępne są w różnych rozmiarach i wyposażone w specjalny nosek, gumki lub pasek nagłowny, a także gumki lub paski na uszy, pozwalające odpowiednio dopasować je do kształtu twarzy. W celu prawidłowego doboru maski należy wykonać dwa pomiary, a następnie porównać je z tymi, udostępnionymi przez producenta:

• obwód głowy – mierzony od środka nosa do tyłu głowy z zastrzeżeniem pomiaru pod uchem,
• wysokość twarzy – od początku nosa do końca brody.

Czego unikać, korzystając z maski antysmogowej?

Używając masek antysmogowych, należy mieć na uwadze, że nie zaleca się ich noszenia przez długi czas. Większość producentów wyznacza granicę 8 godzin ciągłego oddychania przez maskę jako maksymalną. Długie w niej przebywanie może skutkować niedotlenieniem organizmu – i to pomimo tego, że najnowsze modele charakteryzuje bardzo dobra wymiana gazowa oraz niskie opory zarówno wdechu, jak i wydechu.

Maski wyposażone w zawór do oddychania, mogą powodować dyskomfort u osób, zmagających się z chorobami bądź niską wydolnością płuc. Dzieje się tak, gdyż zawory pozostają otwarte jedynie przy wydychaniu, stawiając pewien opór przy braniu oddechu. Ten sam problem może pojawić się także w przypadku innych rodzajów masek, odznaczających się bardzo wysoką skutecznością filtracyjną, takich jak wspomniane wyżej kategorie FFP1, FFP2 i FFP3.

Mimo możliwych niedogodności maski antysmogowe wciąż stanowią jedną ze skuteczniejszych metod, pozwalających zachować zdrowie w warunkach silnie zanieczyszczonego powietrza na zewnątrz. Po raz kolejny przypominamy jednak, że osoby cierpiące na choroby układu oddechowego, przed zakupem maski powinny zasięgnąć porady lekarskiej.

Jak dezynfekować maski antysmogowe?

Czy maski antysmogowe można prać? To zdecydowanie jedno z najczęściej zadawanych pytań, padających ze strony klientów. Poza odpowiednim sposobem noszenia i dopasowania, dbanie o higienę maski wielorazowej stanowi absolutny priorytet w celu zachowania jej skuteczności i ograniczenia ryzyka przedostawania się bakterii oraz wirusów do układu oddechowego.

By zneutralizować wszystkie zanieczyszczenia, bakterie i wirusy, znajdujące się na masce, najprostsze rozwiązanie stanowi wypranie jej w przynajmniej 60 stopniach, a następnie poddanie działaniu pary, używając żelazka lub parownicy. Czy temperatura nie zaszkodzi mojej masce? Nie, jeśli została wyprodukowana przez profesjonalną markę. Projektanci najlepszych rozwiązań doskonale zdają sobie sprawę z tego, jak istotna w przypadku masek antysmogowych jest ich odporność na oddziaływanie na wysokie temperatury.

Inny sposób? Włożenie maski do piekarnika, rozgrzanego do co najmniej 70 stopni na około pół godziny. W celu zapobiegnięcia uszkodzeniom maseczka powinna być umieszczona w naczyniu żaroodpornym. Należy zwrócić uwagę na to, by piekarnik był czysty i wolny od detergentów. I pamiętać, że czyszczenie maski za pomocą mikrofalówki to zdecydowanie zły pomysł, z uwagi na stosowane włókna sztuczne, które ulegną szybkiemu zniszczeniu.

Do czyszczenia masek zabrania się używania wybielaczy na bazie chloru. O ile doskonale radzą sobie one z wszelkimi drobnoustrojami, tak są w swym działaniu zdecydowanie zbyt silne dla bawełny. Warto dodać, że poszczególni producenci oferują specjalne środki bakteriobójcze przeznaczone do czyszczenia powierzchni filtra, pozwalające na utrzymanie jego odpowiedniej higieny. Maskę warto spryskać takim środkiem przy jej zdejmowaniu, żeby była gotowa do kolejnego użycia. Tego typu produkty pielęgnacyjne znajdziesz także w naszym sklepie – akcesoria do masek antysmogowych.

Czy maska antysmogowa chroni przed koronawirusem?

W związku z zagrożeniem epidemiologicznym wprowadzony został obowiązek zakrywania nosa i ust w miejscach publicznych oraz zalecenie utrzymywania dystansu społecznego. W tym miejscu musimy podkreślić, że żadna z masek nie jest w stanie ochronić nas przed zakażeniem w stu procentach – bo i nie to jest głównym celem wprowadzenia tak restrykcyjnych obostrzeń w ich zakresie.

Głównym celem wprowadzonego zakazu jest zminimalizowanie ryzyka zakażenia przez nas osób trzecich. Transmisja COVID-19 – podobnie jak innych koronawirusów – odbywa się drogą kropelkową, czyli np. podczas kaszlu, kichania i mówienia. Będąc zarażonym i stosując maskę, sprawiamy, że większość z nich zatrzymywana jest na jej wewnętrznej warstwie ochronnej. Pozostałe drobiny – jeśli przedostają się do powietrza – mogą zaś zatrzymać się na masce naszego rozmówcy.

Faktem jest, że maski typu N99/FFP2 i FFP3 mogą realnie zmniejszyć ryzyko zakażenia – z tego też powodu powinny nosić je zwłaszcza ci znajdujący się w grupie wysokiego ryzyka, bądź osoby o słabym układzie odpornościowym (jeśli nie ma innych medycznych przeciwwskazań). Pamiętajmy, że w przypadku osób zdrowych, wielogodzinne noszenie masek – zwłaszcza przy intensywnym wysiłku – może skutkować niebezpiecznym niedotlenieniem.

Z drugiej strony, zawody takie jak lekarz czy pielęgniarka, w których ryzyko zakażenia jest dziś ogromne – zdecydowanie nie mogą z tego środka ochrony rezygnować. Wszystko to pokazuje, że wybór maski powinien zostać podjęty przez nas w sposób całkowicie świadomy, z uwzględnieniem bilansu potencjalnych korzyści i ryzyka oraz świadomością obowiązującego nakazu zakrywania twarzy. Korzystanie z masek w sposób prawidłowy, a także regularna dezynfekcja rąk i utrzymanie dystansu społecznego to najlepsze i jedyne realne na tę chwilę środki, które możemy (i musimy) podjąć jako społeczeństwo, by chronić siebie i innych.

Maski antysmogowe w ofercie LoveAir

Wszystkich pragnących zadbać o swoje zdrowie w tym trudnym dla naszego zdrowia okresie, zapraszamy do oferty sklepu LoveAir. Nasz asortyment tworzą wyłącznie najlepsze maski, posiadające wszystkie niezbędne certyfikaty bezpieczeństwa i wykazujące się najwyższą skutecznością. Nie wiesz, co wybrać? Zapraszamy do kontaktu! Nasi specjaliści z przyjemnością odpowiedzą na wszystkie twoje pytania, rozwieją wątpliwości i pomogą dobrać maskę, która najlepiej będzie odpowiadać twoim potrzebom.