O ile problem suchego powietrza jest zawsze na topie – zwłaszcza w trakcie sezonu grzewczego – tak kwestia zbyt wysokiej wilgotności pozostaje tematem o wiele mniej absorbującym uwagę klientów. Istotnie, zjawisko to towarzyszy nam o wiele rzadziej, jednak w przypadku jego nadmiernego występowania narażamy się na często dotkliwe i kosztowne konsekwencje. Sprawdź, czy oraz kiedy warto zainteresować się oczyszczaczami powietrza z osuszaczem?
Jak wielokrotnie pisaliśmy na naszym blogu, zdrowy poziom wilgotności względnej powietrza mieści się w przedziale 40-60%, przy czym zgodnie z normą PN-78/B-03421 jej dolna dopuszczalna wartość w budynkach nie może wynosić mniej, niż 30%. Kwestią jej spadku poniżej minimalnego poziomu oraz tym, jak sobie z taką sytuacją poradzić, zajęliśmy się już kompleksowo w naszym poradniku o suchym powietrzu w domu. W tym miejscu rozpatrzymy tytułową sytuację odwrotną, w której zawartość cząsteczek wody w powietrzu zaczyna wkraczać w rejony niekorzystne dla naszego zdrowia i stanu budynku.
Wilgotność powietrza jest ściśle związana z temperaturą. Im wyższa temperatura, tym więcej pary wodnej może unosić się w powietrzu. To właśnie dlatego z jej występowaniem – poza sytuacjami krytycznymi, takimi jak zalanie – mamy najczęściej do czynienia w porze letniej, zwłaszcza jeśli mieszkamy w pobliżu zbiorników wodnych lub lasów.
Jak sprawdzić, czy wilgotność w naszym domu nie przekracza dopuszczalnych wartości? Poza skutkami i objawami takiego stanu rzeczy, które omawiamy poniżej, najlepszym wyjściem będzie użycie higrometru, dostępnego w większości sklepów RTV/AGD i marketach budowlanych. Urządzenia te znajdziemy także w wielu modelach oczyszczaczy powietrza lub miernikach jakości powietrza. By zachować jak największą dokładność, powinniśmy dokonać kilku pomiarów o różnych porach dnia, najlepiej na przestrzeni kilku dni.
Ze zbyt wysoką wilgotnością powietrza najczęściej spotkamy się w porze wiosennej i jesiennej, co ma najczęściej związek z wysokim poziomem opadów atmosferycznych. Na nadmierną wilgotność narażone są przede wszystkim osoby mieszkające na parterze, a także mieszkańcy obiektów zlokalizowanych w okolicy lasów lub zbiorników wodnych. Do jej najczęstszych przyczyn zalicza się również słabą wentylację, typową dla starego budownictwa, nieprawidłową hydroizolację budynku, niesprawność instalacji wodno-kanalizacyjnej oraz nieszczelności dachu. Notorycznie wysoka zawartość pary wodnej w powietrzu może być również rezultatem nieusunięcia wilgoci po przeprowadzeniu prac budowlanych.
Do czynności zwiększających poziom wilgotności względnej, zaliczymy z kolei pranie, gotowanie oraz intensywne kąpiele, zwłaszcza w duecie ze zbyt rzadkim wietrzeniem pomieszczeń. Najbardziej problematyczną przyczynę będą stanowić zalania, które bez przeprowadzenia profesjonalnego osuszania doprowadzają do szybkiego gromadzenia się cząsteczek wody w ścianach, podłogach i drewnianych elementach wyposażenia. Często spotykanym zwłaszcza w nowym budownictwie problemem pozostaje również zalanie dachu na skutek źle wykonanej połaci, powodujące zawilgocenie warstw izolacji, uniemożliwiając tym samym odparowanie wody. Wtedy, w przypadku zbyt późnej reakcji, usunięcie wilgoci pozostaje niezwykle trudne i czasochłonne. Wymaga użycia profesjonalnych osuszaczy podciśnieniowych i osuszaczy kondensacyjnych. Przyjmuje się, że pozbycie się wilgoci technologicznej z nowego domu przy wykorzystaniu osuszania mechanicznego może trwać do nawet 21 dni.
Skutki zawilgocenia powietrza będą odczuwalne dla ludzi i zwierząt, a także silnie wpływają na stan budynku i jego wyposażenia. Do najczęstszych objawów ze strony ciała, z którymi możemy się spotkać, zaliczymy z pewnością gorsze samopoczucie, spadek możliwości fizycznych, problemy ze złapaniem oddechu i bóle głowy. Wraz ze wzrostem wilgotności, zmniejsza się także skuteczność chłodzenia ludzkiego ciała przez pocenie. Zjawisko to jest uwzględniane m.in. w kanadyjskim wskaźniku Humidex, opisującym odczuwanie upałów przez człowieka poprzez badanie wpływu wilgotności i temperatury. Dla przykładu, jeśli przy temperaturze 30oC jego wartość wyniesie 40, oznacza to, że wilgotne powietrze odczuwalne jest w przybliżeniu tak, jak przy temperaturze 40oC i suchym powietrzu, odbijając się na nastroju i zdrowiu. Rozwój pleśni i grzybów na ścianach, przy podłodze lub sufitach będzie z kolei następstwem najbardziej niebezpiecznym dla naszego zdrowia, generującym ryzyko powstania ciężkich chorób. Kwestię tę opisaliśmy szerzej w poradnikach o oczyszczaczach powietrza na pleśń oraz oczyszczaczach na grzyby.
Do pozostałych zjawisk, jednoznacznie wskazujących na problem zbyt wysokiego poziomu wilgoci, zaliczymy:
Ostatecznie kwestia usunięcia wilgoci oraz skuteczne jej zapobieganie będzie wiązała się z koniecznością inwestycji w niezbędny sprzęt lub jego wypożyczenie. Samo częstsze wietrzenie, choć bezwzględnie zalecane, nie będzie w stanie zażegnać problemu, a może nawet doprowadzić do jego pogorszenia w deszczowe dni.
W kwestii walki z wysoką wilgotnością, na rynku możemy spotkać się z trzema następującymi rozwiązaniami:
Jak stwierdziliśmy wyżej, popularne pochłaniacze wilgoci będą stanowiły dobre rozwiązanie jedynie w pomieszczeniach o małej powierzchni, w których zawartość pary wodnej zbliżona jest do poziomu dopuszczalnego. W innych przypadkach ich niska wydajność naturalnie kieruje nas w kierunku bardziej specjalistycznych rozwiązań, czyli osuszaczy.
Osuszacz powietrza możemy zdefiniować jako urządzenie, przeznaczone do wychwytywania wody w postaci gazowej i jej zamianę na ciecz, a następnie odprowadzające ją do zbiornika lub kanalizacji. Wśród nich wyróżniamy dwa główne rodzaje:
Ze względu na zastosowanie osuszacze możemy podzielić na domowe, profesjonalne, przemysłowe, budowlane i basenowe. Nas będą interesowały przede wszystkim pierwsze z wymienionych, cechujące się wydajnością na poziomie 5-50 l/24h. Przed zakupem należy uważnie przeanalizować parametry urządzenia i wybrać model, przeznaczony do pracy na powierzchni o określonej wielkości lub kubaturze (m3). Osuszacze domowe doskonale odnajdą się m.in. w usuwaniu wilgoci z domków letniskowych, utrzymywaniu odpowiedniej wilgotności w mieszkaniach (zwłaszcza kuchniach i łazienkach), czy przy osuszaniu wilgotnych piwnic. Tutaj możemy polecić w szczególności dwa modele renomowanej marki Sharp - Sharp UD-P16E-W i Sharp UD-P20E-W.
Osuszacze profesjonalne stosuje się z kolei wszędzie tam, gdzie zachodzi potrzeba szybkiego obniżenia poziomu wilgotności. Z tego powodu używane są po zalaniu budynku czy tynkowaniu. Z uwagi na wysoką cenę i niską przydatność na dłuższą metę, zakup ten nie będzie oczywiście opłacalny dla przeciętnego konsumenta. W razie problemów najlepszym rozwiązaniem będzie skorzystanie z usług profesjonalnej firmy, zajmującej się osuszaniem pomieszczeń lub jego wypożyczenie.
Pragnąc zadbać o stan powietrza w sposób kompleksowy, naturalnym okaże się zwrot w stronę oczyszczaczy powietrza wyposażonych w funkcję osuszania. Na starcie warto mieć świadomość, że urządzenia te po dziś dzień stanowią rynkową niszę, nieobecną w ofercie większości producentów. Najprościej mówiąc, możemy nazwać je hybrydą klasycznych oczyszczaczy z domowymi osuszaczami kondensacyjnymi lub adsorpcyjnymi, oferującą wydajność na poziomie 20-50 l/24h.
Podejmując decyzję o zakupie oczyszczacza z osuszaczem, należy – jak zawsze – kierować się potrzebami swoimi oraz budynku. Urządzenia te mogą stanowić nieocenioną pomoc na terenach o naturalnie wysokiej wilgotności, w domkach zlokalizowanych nad rzekami, jeziorami, czy morzem, a także przy lekkim zalaniu lub pracach remontowych. Należy jednak pamiętać, że funkcja walki z wilgotnością będzie stanowiła tu raczej dodatek, niż główny cel – oznacza to, że w sytuacji większych remontów bądź solidnego zawilgocenia budynku, skorzystanie z profesjonalnej maszyny okaże się najpewniej niezbędne do przywrócenia prawidłowych warunków powietrza.
Kierując się wyborem oczyszczacza z osuszaczem, należy sprawdzić, czy mamy do czynienia z modelem, wykorzystującym zjawisko adsorpcji, czy kondensacji. Pierwszy z wymienionych będzie cechowała wspomniana niższa wydajność, jednak przy jednoczesnej gotowości do pracy w zdecydowanie szerszym zakresie temperatur. Technologia kondensacyjna będzie górowała pod względem wydajności, jednak będzie ona spadała wraz z obniżaniem się temperatury i wilgotności. Oznacza to, że podawana w kartach produktowych wydajność, wynosząca przykładowe 50 l/24h dla temperatury 30oC, i wilgotności 80% będzie dla osuszacza kondensacyjnego nawet o połowę mniejsza od znamionowej w przypadku temperatury 25oC i 60% wilgotności. W osuszaczu adsorpcyjnym wartość ta będzie niemal taka sama niezależnie od parametrów powietrza.
Dobierając odpowiedni model urządzenia pod względem innych parametrów, zalecamy standardowe kierowanie się kwestiami, takimi jak zastosowany system filtracji, obsługiwana powierzchnia działania, funkcjonalność, obecność dodatkowych trybów, jonizacji, czy nawilżania, poziomem głośności, zużyciem energii oraz innymi czynnikami, które szeroko omawiamy w poradnikach na blogu LoveAir.
