Powierzchnie biurowe – mimo coraz częstszego odchodzenia na rzecz modelu pracy zdalnej – wciąż stanowią dla wielu firm niezbędną przestrzeń, umożliwiającą prowadzenie działalności. I tyczy się to zarówno przedsiębiorstw prywatnych, jak i instytucji pożytku publicznego. Z uwagi na dużą liczbę osób i wiele innych czynników miejsca te stanowią prawdziwą pożywkę dla wirusów, bakterii i innych zanieczyszczeń. W tym artykule zebraliśmy 10 wskazówek, przygotowanych przez naszych specjalistów, które pomogą ci zadbać o jakość powietrza tam, gdzie pracujesz.
Niemal wszystkie biura korzystają dziś z usług etatowych pracowników sprzątających lub firm zewnętrznych, mających utrzymywać jak najwyższą czystość. W tym drugim przypadku lokale sprzątane są najczęściej raz lub dwa razy na tydzień, stając się idealnym miejscem dla rozwoju drobnoustrojów. Z uwagi na liczbę pracujących w nich osób, utrzymanie zdrowego powietrza i czystych przestrzeni jest w większości takich przypadków niemożliwe bez silnej dyscypliny, nawyków higienicznych i urządzeń wspomagających walkę z brudem.
Według badań przeprowadzonych przez WIN/Gallup International jedynie (lub “aż”, bo widać postęp) 68% Polaków myje ręce wodą z mydłem po skorzystaniu z toalety. Oznacza to, że niemal co trzecia osoba, która wita się z nami i korzysta z firmowego wyposażenia, przenosi na dłoniach tysiące niebezpiecznych zarazków. Kolejne zanieczyszczenia przenosimy drogą kropelkową, na odzieży i poprzez otwieranie okien, zwłaszcza w okresach intensywnego smogu. Największe zagrożenie stanowić będą oczywiście powierzchnie ogólnodostępne, takie jak kuchnie i łazienki. Spróbuj w tym momencie wyobrazić sobie, że ekspres, którym przygotowujesz swoje pyszne latte, był wcześniej używany przez osobę, która nie umyła dłoni po wyjściu z toalety. To brutalny, ale wyjątkowo przemawiający do wyobraźni przykład tego, jak dużą wagę należy przywiązywać do higieny w swoim miejscu pracy.
Krótki opis, który przeczytałeś powyżej, zawiera jedynie drobną część wszystkich niebezpiecznych związków, znajdujących się w każdym miejscu pracy. W końcu nie wspomnieliśmy jeszcze o benzenie, czyli niezwykle szkodliwym składniku rozpuszczalników, obecnych w każdym warsztacie samochodowym, węglowodorach alifatycznych, wchodzących w skład farb czy tuszu fotokopiarek, czy tzw. smogu elektronicznym, powstającym w wyniku pracy wielu urządzeń elektrycznych na danej przestrzeni. Z dalszej części artykułu dowiesz się, w jaki sposób skutecznie ograniczyć ich występowanie, czyniąc swoje miejsce pracy przyjaznym dla zdrowia.
To zdecydowanie najłatwiejsza i najprostsza metoda profilaktyki zdrowotnej, pomagająca utrzymać higieniczne warunki w miejscu pracy. Główny Inspektorat Sanitarny i lekarze bezustannie przypominają, że mycie rąk znacznie zmniejsza ryzyko zakażenia wirusami, infekcjami oddechowymi, gronkowcem i innymi, bardziej niebezpiecznymi chorobami, takimi jak zapalenie wątroby typu A, salmonella czy wciąż rozprzestrzeniający się wirus COVID-19. Dla każdego człowieka czynność ta powinna stanowić absolutną podstawę dbania o stanowisko pracy oraz zdrowie swoje i innych.
Po każdym skorzystaniu z toalety czy przyjściu do biura dokładnie myj dłonie wodą z mydłem. Dobre rozwiązanie – szczególnie w biurach, w których pracuje duża liczba osób – będzie stanowiło korzystanie z antybakteryjnych żelów do rąk. Nie będzie przesadą korzystanie z nich po pracy przy ogólnodostępnej drukarce, zmywarce czy innym często dotykanym elemencie wyposażenia. Po skorzystaniu ze stołu w jadalni przetrzyj dodatkowo zajmowane wcześniej miejsce przy stole, by zostawić je czystym dla następnej osoby. Unikaj dotykania twarzy, by zapobiec przenikaniu bakterii do błon śluzowych i pogorszeniu stanu cery.
Widmo kryzysu gospodarczego i stagnacji, spowodowanej drastycznymi skutkami pandemii COVID-19, zwiększyło strach ludzi przed utratą pracy do tego stopnia, że wielu z nich – zwłaszcza na niskich stanowiskach – decyduje się na przyjście do biura nawet w stanie przeziębienia, grypy lub – co gorsza – z objawami charakterystycznymi dla koronawirusa. Ta szkodliwa praktyka doczekała się nawet swojej własnej nazwy – prezenteizm – i niestety tolerowana jest w bardzo wielu korporacjach, zwłaszcza wobec pracowników kluczowych, których trudno zastąpić z uwagi na braki kadrowe lub błędy w zarządzaniu.
Nie bez przyczyny w polskim kodeksie pracy istnieje zapis o możliwości skorzystania z popularnego L4. Jeśli odczuwasz objawy przeziębienia, udaj się do lekarza. Jeśli natomiast widzisz pracownika z objawami choroby, unikaj bliskiego kontaktu z nim. Jeśli pełnisz funkcje menadżerskie, zachęcaj pracowników do nieprzychodzenia do biura w przypadku choroby lub jej podejrzenia, oferując pracę zdalną, jeśli to możliwe. Ostatecznie zmęczony gorączką pracownik zawsze przyniesie firmie więcej szkody niż pożytku, wykonując swoje obowiązki nieefektywnie lub – co gorsza – zarażając resztę zespołu.
Świeże powietrze w biurze jest najważniejszym czynnikiem, wpływającym na samopoczucie i zdrowie przebywających w nim osób. Ośmiogodzinna praca w środowisku wypełnionym alergenami, wirusami i pochodzącymi z zewnątrz pyłami PM2.5 i PM10 skutkuje znacznym pogorszeniem skupienia, rozdrażnieniem, zaostrzeniem objawów uczuleniowych oraz rozwojem chorób, czyniąc pracę zdecydowanie mniej efektywną. Co więcej, Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z 26 września 1997 r. obliguje pracodawcę do zapewnienia zdrowych warunków powietrza np. poprzez wentylację mechaniczną lub nawiewną, wyposażoną w odpowiednie filtry.
Najczęściej takie rozwiązanie jest jednak niewystarczające, by zapewnić pracownikom zdrowe warunki do pracy. Dlatego wybór coraz większej liczby pracodawców pada na oczyszczacze powietrza, wyposażone w zestawy filtracyjne, skutecznie chroniące przed niemal wszystkimi zanieczyszczeniami mechanicznymi, gazami, nieprzyjemnymi zapachami i lotnymi związkami organicznymi (np. wspomnianym benzenem). Urządzenia te stanowią na ten moment jedyny sposób na zagwarantowanie blisko stuprocentowej skuteczności w pozbywaniu się wszystkich szkodliwych substancji, mogących znajdować się w powietrzu.
W przestrzeniach biurowych dobrze sprawdzają się oczyszczacze przeznaczone do dużych powierzchni. Przykładowo:
Nie mniej istotną kwestią pozostaje utrzymanie właściwej wilgotności powietrza, która powinna mieścić się w granicach 40-60%. Jej spadek poniżej minimalnego zalecanego poziomu może powodować kaszel, katar, problemy z oddychaniem i skupieniem oraz rozwój bakterii i wirusów, które w takich warunkach są w stanie przetrwać o wiele dłużej. Z kolei jej zbyt wysoki poziom może skutkować rozwojem pleśni i grzybów, znacznie zaostrzając objawy alergii.
W celu zachowania wilgotności na optymalnym poziomie stosuje się nawilżacze powietrza, które za sprawą wbudowanych higrostatów automatycznie zwiększają stężenie cząstek wody w pomieszczeniu, zapobiegając rozwojowi drobnoustrojów i innych zanieczyszczeń. Jeśli dysponujesz ograniczoną przestrzenią, w której nie ma miejsca na osobny oczyszczacz i nawilżacz, dobrym rozwiązaniem może być urządzenie 2w1 – oczyszczacz powietrza z funkcją nawilżania.
Chcąc jak najlepiej uchronić się przed zanieczyszczeniami, należy przykładać szczególną uwagę do dbania o czystość własnego biurka. Ciągły dotyk, kładzenie przechodzących przez wiele rąk dokumentów na jego powierzchni, częste jedzenie przy klawiaturze, kichanie i zbierający się kurz mogą uczynić z niego prawdziwe siedlisko roztoczy i bakterii. By się ich pozbyć, należy jak najczęściej przecierać biurko ściereczką zwilżoną wodą, środkami czyszczącymi lub chusteczkami dezynfekującymi. Oczywiście pamiętając jednocześnie, by nie stosować substancji, które mogłyby je zarysować lub zniszczyć.
A skoro przy wątku biurka jesteśmy – zrezygnuj z maskotek, ozdób, masy zdjęć i wszystkiego, co mogłoby przyciągać kurz. Doskonale rozumiemy, że prezent od ukochanej osoby, postawiony obok monitora, potrafi uprzyjemnić nawet najtrudniejszy dzień. Apelujemy jedynie o rozsądek, jeśli chodzi o ich ilość oraz jak najczęstsze ścieranie kurzu z ich powierzchni.
Trudno o bardziej zanieczyszczone powierzchnie niż mysz i klawiatura. Okresowo warto je odkurzyć (najlepiej odkurzaczem z filtrem HEPA), pozbywając się wszystkich, zalegających w nich okruchów. Przestrzenie między klawiszami możesz również wyczyścić za pomocą sprężonego powietrza, dokładnie usuwając pozostałości ręcznikiem.
Ekran monitora także będzie wymagał od nas okresowego czyszczenia. W tym przypadku używaj wyłącznie delikatnych chusteczek (np. z mikrofibry) i wody. Szczególnej troski i podobnego sposobu czyszczenia będą wymagały również telefony. Coraz popularniejsze rozwiązanie stanowią specjalne sterylizatory UV, skutecznie usuwające wszelkie wirusy i bakterie.
Chyba że zdecydowałeś się na zakup sprawdzonych rozwiązań z włóknami nieprzyciągającymi kurzu i bakterii. Tanie wykładziny dywanowe wykonywane są najczęściej ze słabej jakości sztucznych materiałów, w których z czasem dochodzić może do rozwoju roztoczy oraz zarodników pleśni i grzybów. Pamiętaj o ich regularnym odkurzaniu i czyszczeniu odpowiednimi środkami chemicznymi, zabijającymi zanieczyszczenia.
Wymóg utrzymania czystości w miejscu pracy dotyczy zarówno pracodawcy, jak i pracownika. Dlatego każdorazowo zwracaj uwagę kolegom i koleżankom, którzy nie respektują przynajmniej podstawowych zasad higieny w firmowej kuchni, łazience i każdym innym miejscu. Jeśli jesteś kierownikiem, możesz zorganizować swojemu zespołowi szkolenie z zakresu dbania o czystość w miejscu pracy.
Owszem, chipsy, nachosy czy wafelki, dostępne dla każdego w firmowej kuchni, potrafią kusić. Pamiętaj jednak o tym, że twoi koledzy z pracy niekoniecznie musieli umyć ręce przed poczęstunkiem. Zanim zdecydujesz się więc na kawałek pysznego ciasta z firmowego stołu, upewnij się, że inni chętni umyli ręce przed sięgnięciem po nie. Ty oczywiście także to zrób, szanując zdrowie i bezpieczeństwo kolegów i koleżanek.
Czy wobec tak wielu potencjalnych zagrożeń ze strony zanieczyszczeń i szkodliwych substancji wolno nam ignorować podstawowe zasady dbania o czystość? Zdecydowanie nie. Obliguje nas do tego zarówno prawo, kultura osobista, jak i brak przyzwolenia społeczeństwa, które wcześniej było bardziej skłonne nie reagować na brak porządku w miejscu pracy. Stosując się do wszystkich wymienionych przez nas porad, otrzymujesz pewność co do utrzymania najlepszej czystości zarówno na swoim biurku, jak i w całym biurze.
