Smog w Polsce charakteryzuje się dużą sezonowością. Oznacza to, że występuje właściwie tylko w okresie zimowym (grzewczym). Dlatego u części użytkowników oczyszczacz powietrza przez większość czasu pozostaje uśpiony lub całkowicie odłączony od sieci i schowany do pudełka. Należy jednak mieć świadomość, że przechowywanie i ponowne uruchomienie powinno zostać poprzedzone kilkoma prostymi zabiegami. Mają one znaczenie dla żywotności filtrów i samego urządzenia. W naszym artykule zebraliśmy wszystkie wskazówki, jak prawidłowo dbać o oczyszczacz powietrza.
W jaki sposób przygotować do pracy oczyszczacz powietrza na smog? W pierwszej kolejności nalezy zadbać o filtry. To one są sercem oczyszczaczy powietrza. Ich poprawne konserwowanie pozwala wydłużyć żywotność urządzenia i przynieść realne oszczędności w eksploatacji. Pamiętaj, aby regularnie odkurzać filtr wstępny, na którym zbierają się największe zanieczyszczenia (m.in. włosy, sierść, kurz domowy). Należy unikać czyszczenia na mokro, gdy filtr wstępny jest pokryty grubą warstwą kurzu. Może to prowadzić do zatykania się jego drobnego oczka. Po zaschnięciu mieszkanka kurzu i wody stanowi sporą przeszkodę dla przepływającego powietrza. Jeśli filtr wstępny jest elementem filtra zintegrowanego (składającego się z kilku warstw filtracyjnych), jeszcze dokładniej przestrzegaj zaleceń producenta. Niepoprawne czyszczenie może go zniszczyć.
Filtry HEPA nie powinny być czyszczone na mokro. Zalecane jest odkurzanie ich powierzchni przy pomocy odkurzacza. W ten sposób usuwasz jedynie to, co zdołało się przedostać przez filtr wstępny. Nie przedmuchuj, nie rozciągaj, nie zginaj lub nie wytrzepuj filtra. Grozi to jego uszkodzeniem i utratą właściwości filtracyjnych deklarowanych przez producenta. Dodatkowo możesz w ten sposób uwolnić niebezpieczne pyły PM10 i PM2.5, które znajdowały się wewnątrz jego struktury. Istnieje również ryzyko zaciągnięcia do płuc dawki pyłów, która odpowiada wielu smogowym dniom.
W przypadku filtrów prostokątnych pamiętaj, aby zawsze zakładać je odpowiednią stroną. Konstrukcję uwzględniającą zewnętrzną i wewnętrzną stronę filtrów mają np. oczyszczacze powietrza Sharp. Na zewnętrznej stronie zbierają się pyły. Jeśli więc filtr HEPA zostanie założony odwrotnie, istnieje szansa, że pyły z najbardziej zewnętrznej warstwy zostaną wyrzucone (przy mocnym podmuchu) z powrotem do powietrza. Zazwyczaj na krawędzi bocznej filtrów znajdują się intuicyjne strzałeczki ułatwiające instalację w odpowiedniej pozycji. Dobrze obrazują to filtry do oczyszczaczy powietrza Sharp. Na ich krawędziach znajdują się strzałeczki oraz wyrazy inside (do środka) i outside (na zewnątrz).
Filtr węglowy, w zależności od technologii wykonania, może być zmywalny pod czystą wodą lub nie. Absolutnie zawsze należy przestrzegać zaleceń producenta w tej kwestii. Zmoczenie filtra, który jest nieprzystosowany do czyszczenia na mokro, w znacznej większości przypadków oznacza jego nieodwracalne zniszczenie. Woda zamknięta w mikroporach będzie uniemożliwiać poprawne działanie. Filtr natomiast zawsze warto odkurzać, bo część dużego kurzu mogła osiąść na jego powierzchni.
Niezależnie od tego, czy producent stosuje układ:
zawsze warto odkurzyć każdy filtr, chociaż na ostatniej warstwie nie znajdziemy kurzu lub będzie go niewiele.
Jeśli Twój oczyszczacz jest wyposażony w nawilżacz powietrza, regularnie odkamieniaj matę ewaporacyjną (filtr nawilżacza) i elementy mające kontakt z wodą. Używaj w tym celu kwasek cytrynowy lub odkamieniacz, nie korzystaj natomiast z octu i sody, gdyż doprowadzi to do zwiększenia osadu wapiennego. Jeśli filtr jest obudowany w plastikową ramkę, warto ją co jakiś czas delikatnie rozłożyć i wyczyścić od środka. To zazwyczaj tam znajduje się najwięcej osadów, które są przyczyną nieprzyjemnych zapachów. Nie ma przeciwwskazań do mycia zbiornika i innych plastikowych elementów wodą i lekkim detergentem (np. płynem do mycia naczyń). Elementy warto dobrze wysuszyć. Warto wiedzieć, że wystawienie na światło słoneczne może delikatnie odkazić powierzchnię filtra nawilżacza - tak bowiem działa promieniowanie UV. Rozsądnym zachowaniem jest także wyłączenie oczyszczacza w trakcie wietrzenia. Pamiętaj, że wytyczne producenta zawsze są najważniejsze i mają na celu zapewnienie równowagi pomiędzy skutecznością, żywotnością filtrów a wygodą obsługi oczyszczaczy powietrza.
Oczyszczacze powietrza to urządzenia całoroczne, które świetnie radzą sobie z niwelowaniem skutków pylenia traw i innymi alergenami. W Polsce na różnego rodzaju alergie cierpi co najmniej 40% społeczeństwa (wg danych Instytutu Ochrony Zdrowia). Jeśli Ty i Twoi najbliżsi należycie do szczęśliwego grona osób nieuczulonych, zawsze możesz wyłączyć oczyszczacze powietrza.
Pamiętaj, aby przed wyłączeniem:
Staraj się przestrzegać kilku praktycznych zasad przechowywania oczyszczacza:
Zanieczyszczone powietrze zazwyczaj powraca jesienią, gdy rozpoczyna się okres grzewczy. Spalanie niskogatunkowych paliw stałych i odpadów w połączeniu z inwersją temperaturową (smog jest “dociskany” do ziemi) dają wyraźne oznaki, że nadszedł czas ponownego uruchomienia oczyszczacza. Jeśli go nie wyłączyłeś, do czego zachęcamy, warto dokonać przeglądu filtrów i ogólnego stanu urządzenia. Dobrze zabezpieczony oczyszczacz powinien być gotowy do działania. Jeśli natomiast używałeś sprzętu przez cały rok, warto wykonać gruntowne czyszczenie wszystkich elementów.
Kluczowa jest ocena stanu filtrów. Filtry wstępne nie podlegają wymianie, należy je regularnie czyścić. Pamiętaj, by zachować ostrożność i nie zniszczyć siateczki filtracyjnej. Jeśli filtry wydają nieprzyjemne zapachy (węglowy lub HEPA) lub zmieniły kolor (filtry HEPA), może to oznaczać, że należy je wymienić. Zużyte filtry stają się ciemne lub wręcz czarne. Dobrym przykładem mogą być zużyte filtry z oczyszczaczy powietrza LIFAair. Przed uruchomieniem są śnieżnobiałe, a gdy wymagają wymiany - bardzo czarne. Na zdjęciu poniżej przedstawiamy filtr do oczyszczacza powietrza LifaAir LA333, który działał w ścisłym centrum Krakowa przy ruchliwej ulicy przez dwa lata
Co ciekawe, taki zużyty filtr HEPA nie filtruje gorzej powietrza - jego skuteczność może nawet wzrosnąć! Wynika to z zapełniania powierzchni pomiędzy włóknami. Negatywnym skutkiem jest wzrost głośności, gdyż filtr stanowi wyższy opór dla przepływającego powietrza. Długie używanie takich filtrów może doprowadzić do uszkodzenia silnika lub łożysk w oczyszczaczu. Dlatego warto wymienić je w odpowiednim czasie, aby filtry do oczyszczaczy powietrza nie były przyczyną głośnego działania i ewentualnych uszkodzeń, które mogą nie zostać objęte gwarancją ze względu na niewłaściwą eksploatację.
