Pył PM2.5 jest powszechnie uznawany za najgroźniejszy składnik smogu atmosferycznego, rokrocznie przyczyniający się do tysięcy zgonów oraz powstawania groźnych dla zdrowia chorób. Czym dokładnie jest, jakie są skutki jego oddziaływania na organizm oraz jak wybrać oczyszczacz, który poradzi sobie z tym zagrożeniem?
Jak wskazują badania, kwestia smogu atmosferycznego i zanieczyszczeń powietrza ogółem staje się jednym z największych wyzwań dzisiejszego świata, zarówno w uboższych regionach, jak i nowoczesnych, rozwiniętych miastach. Według oficjalnych danych Światowej Organizacji Zdrowia, w 2016 roku w wyniku narażenia na zanieczyszczenia powietrza doszło na świecie do 4,2 mln zgonów. Szacuje się także, że aż 99% światowej populacji mieszka w miejscach, w których poziom zanieczyszczeń przekracza limity, wyznaczone przez WHO. W samej Polsce zaś liczba zgonów ma wynosić około 46 tys. rocznie.
Według danych badawczych pył PM2.5 przyczynił się w samym jedynie roku 2019 do aż 43 tys. przedwczesnych zgonów. Na podstawie odczytów ze stacji badających jakość powietrza możemy wywnioskować, że wysokie stężenia PM2.5 stanowią największy problem dla województwa śląskiego i małopolskiego. Według WHO najgorzej w 2021 roku pod tym względem wypadły takie polskie miasta, jak:
Idąc za danymi Airly w zimie dobowa norma wyznaczona przez WHO (15 μg/m3) dla pyłu PM2.5 przekraczana była w 2021 roku średnio aż o 181%, osiągając przeciętne stężenie na poziomie 43 μg/m3. Biorąc to wszystko pod uwagę, zdecydowanie nie mamy tu do czynienia z histerią, jak mają w zwyczaju mówić zwolennicy brudnych źródeł energii, a realnym problemem, przekładającym się na znaczne pogorszenie jakości życia milionów osób.
Termin pył PM2.5 (particulate matter) odnosi się do aerozoli atmosferycznych, czyli pyłu zawieszonego o średnicy nieprzekraczającej 2,5 μm (mikrometra), w skład którego wchodzą związki organiczne i nieorganiczne. Dla porównania skali, ludzki włos ma średnicę około 50-70 mikrometrów, a ziarenko piasku – 90 mikrometrów. Tak małe rozmiary pozwalają pyłowi PM2.5 z łatwością przedostać się do płuc, a następnie krwi. Głównymi źródłami jego powstawania pozostaje tzw. niska emisja, czyli spalanie w nieekologicznych piecach, przemysł oraz transport drogowy.
Łatwość w przedostawaniu się do organizmu, którą podczas przebywania na zewnątrz potrafią zatrzymać jedynie maski antysmogowe, przekłada się na istotny wpływ na funkcjonowanie układów oddechowego i nerwowego. Do najważniejszych skutków zdrowotnych, związanych z długotrwałym narażeniem na wysokie stężenia pyłu PM2.5 zaliczymy między innymi:
Oczyszczacze powietrza renomowanych marek cechuje obowiązkowa obecność czujników jakości powietrza. W zależności od producenta rodzaj wykrywanych zanieczyszczeń może się różnić, jednak do najczęściej stosowanych zaliczymy detektory pyłu PM2.5, PM10 oraz lotnych związków organicznych (LZO).
W oczyszczaczach powietrza możemy wyróżnić dwa podstawowe rodzaje czujników PM2.5 – laserowe, obecne m.in. w oczyszczaczach LIFAair i oczyszczaczach Philips oraz optyczne, cechujące się niższą ceną i precyzją w wykrywaniu szkodliwych cząstek. Pierwsze z wymienionych działają w oparciu o detekcję światła laserowego, rozproszonego na zanieczyszczeniach przemieszczających się przez komorę pomiarową. Taki rodzaj odczytu cechuje przede wszystkim bardzo wysoka dokładność, pozwalająca błyskawicznie zareagować na zagrożenie.
Po przestawieniu oczyszczacza w tryb automatyczny oraz wykryciu odpowiednio wysokiego stężenia PM2.5 urządzenie powinno samoczynnie zwiększyć prędkość działania wentylatorów do takiego stopnia, by jak najszybciej je wyeliminować. Zebrane odczyty przekazywane są następnie – w zależności od modelu – na wyświetlacz lub kolorowy wskaźnik, umieszczony na górnym panelu bądź do aplikacji mobilnej.
W dobie stale rosnącej popularności oczyszczaczy powietrza na rynku pojawia się coraz większa ilość modeli od nieznanych, niesprawdzonych marek. Dotyczy to także oczyszczaczy z trybem automatycznym i deklarowanym przez budżetowych producentów czujnikiem PM2.5 w ich wyposażeniu. W takim wypadku przed zakupem należy liczyć się z tym, że podawana skuteczność w wykrywaniu PM2.5 jest najczęściej nieprzetestowana laboratoryjnie, poddając w uzasadnioną wątpliwość sens ich stosowania. Jeśli zależy nam na jak najsprawniejszym działaniu czujnika PM2.5, powinniśmy skierować swą uwagę w stronę modeli od producentów, takich jak Philips, Sharp, Blueair czy LIFAair, których skuteczność znajduje potwierdzenie w przeprowadzonych niezależnych testach.
O ile filtr wstępny i węglowy, znajdujące się w wyposażeniu większości dobrych oczyszczaczy, będą niezbędne, tak w przypadku chęci usunięcia przede wszystkim pyłu PM2.5 należy zwrócić większą uwagę na filtry EPA i HEPA. Na ich budowę składają się mikroskopijne włókna z tworzyw sztucznych, ułożone w charakterystyczny kształt harmonijki. Dzięki temu są w stanie usunąć – poza pyłem PM2.5 – także pył PM10, bakterie, wirusy, zarodniki pleśni i grzybów, alergeny zwierzęce i roślinne oraz wszystkie inny cząsteczki o wyjątkowo małej średnicy. W oczyszczaczach powietrza najczęściej spotkamy się z klasami od E12 do H14, które wyróżniają się następującą skutecznością według normy PN-EN 1822:2009:
Grupa filtrów |
Klasa |
Skuteczność |
Penetracja |
EPA |
E10 |
≥ 85 |
≤ 15 |
EPA |
E11 |
≥ 95 |
≤ 5 |
EPA |
E12 |
≥ 99,5 |
≤ 0,5 |
HEPA |
H13 |
≥ 99,95 |
≤ 0,05 |
HEPA |
H14 |
≥ 99,995 |
≤ 0,005 |
ULPA |
U15 |
≥ 99,999 5 |
≤ 0,000 5 |
ULPA |
U16 |
≥ 99,999 95 |
≤ 0,000 05 |
ULPA |
U17 |
>99,999 995 |
≤ 0,000 005 |
Skuteczność filtrów powietrza w zależności od grupy i klasy według normy PN-EN 1822:2009 Wysokoskuteczne filtry powietrza (EPA, HEPA, ULPA)
Mając na uwadze powyższe zalecenia, nasi eksperci wytypowali 5 modeli oczyszczaczy powietrza ze sprawdzonymi czujnikami pyłu PM2.5, gotowymi zareagować niemal natychmiast po wykryciu nawet minimalnego poziomu zanieczyszczenia:
Electrolux Pure A9 PA91-404DG to pierwszy oczyszczacz na naszej liście, przeznaczony do pomieszczeń do 37 m2. Model ten z miejsca wyróżnimy za głośność od zaledwie 16 dB w najsłabszym trybie pracy oraz szacunkowy miesięczny koszt energii, oscylujący w okolicach 7 zł. Dzieło szwedzkich inżynierów zostało także odznaczone rekomendacją Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP oraz certyfikatem ECARF.
Pure A9 PA91-404DG wykorzystuje system AirSurround, wywołujący ruch spiralny w pomieszczeniu, co przekłada się na dotarcie czystego powietrza do każdego zakamarka. Za pracę w trybie automatycznym oraz badanie poziomu zanieczyszczeń odpowiada czujnik PM2.5, reagujący już od poziomu zaledwie 12 μg/m³ oraz czujnik gazów. Pobrane zanieczyszczenia przechodzą przez zestaw składający się z filtrów wstępnego, HEPA E12, węglowego i specjalnej powłoki antybakteryjnej. Całość wykańcza jonizator, który eliminuje resztę pozostałych w powietrzu alergenów. Odczyty z czujników są przenoszone do aplikacji mobilnej Electrolux Wellbeing, pozwalającej na zdalne sterowanie urządzeniem.
Philips Dual Scan AC3858/51 to propozycja skierowana do prawie dwukrotnie większych przestrzeni niż poprzednik (do 73 m2). Urządzenie zyskało grono zadowolonych użytkowników dzięki przełomowemu filtrowi 3w1 NanoProtect HEPA, na który składają się warstwy wstępna, HEPA H13 o powierzchni ok. 2,44 m2 oraz węglowa o masie w okolicach 300 g. Takie wartości pozwalają zredukować blisko 100% zanieczyszczeń, krążących w powietrzu, co znalazło potwierdzenie w pozytywnej rekomendacji Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, certyfikacie ECARF oraz ateście PZH.
Tym, co z uwagi na temat tego artykułu interesuje nas w prezentowanym modelu Philipsa najbardziej, jest jednak technologia Dual Scan, oparta na działaniu dwóch precyzyjnych czujników pyłu i LZO. Skanowanie powietrza odbywa się aż 1000 razy na sekundę, błyskawicznie reagując na pojawienie się zanieczyszczeń w trybie automatycznym. Całość wieńczą m.in. doskonałe inteligentne wskaźniki poziomu pyłu PM2.5, alergenów i LZO, a także opcja zdalnego sterowania za pomocą aplikacji Clean Home+.
Blueair HealthProtect 7440i to jeden z najbardziej zaawansowanych modeli w budżecie do 3 tys. zł, zaprojektowany z myślą o przestrzeniach do 63 m2. Model ten podbił serca klientów innowacyjną technologią filtracji HEPASilent UltraTM, łączącą filtrację elektrostatyczną i mechaniczną. Zastosowany w nim SmartFilter przekłada się na 50% więcej czystego powietrza, 55% niższy pobór prądu oraz 10% niższą głośność w porównaniu do urządzeń z filtrem HEPA H13.
Oczyszczacz Blueair HealthProtect 7440i wyposażony jest w laserowy czujnik pyłów PM2.5 oraz czujniki LZO, temperatury i wilgotności, w inteligentny sposób sterujące pracą urządzenia w trybie automatycznym. Co więcej, odczyty przedstawiane są następnie w formie numerycznej (PM1.0, PM2.5 i PM10) oraz na kolorowym wskaźniku zanieczyszczeń. Model ten oferuje także możliwość obsługi za pomocą rozbudowanej aplikacji mobilnej oraz komend głosowych (poprzez głośniki Amazon Alexa i Google Home).
LIFAair LA333 to prawdziwy bestseller do przestrzeni do 39 m2. Z punktu widzenia pomiaru pyłu PM2.5 najbardziej będzie interesował nas zestaw czujników, umieszczonych w urządzeniu oraz dołączanej stacji pomiarowej, zbierający pomiary poziomu CO2, LZO, wilgotności, temperatury oraz stężenia pyłu PM2.5 już od zaledwie 12 µg/m3. Przekłada się to na prawdziwie bezkompromisową szybkość i dokładność oczyszczania, idealną dla alergików oraz osób cierpiących na choroby układu oddechowego i nerwowego.
Na LA333 składa się maksymalnie szczelny zestaw, składający się z filtrów wstępnego, HEPA E12 i aż 1000 g węgla aktywnego, gotowy zapewnić czystość na poziomie 99,99%. Podobnie jak poprzednicy, także i tutaj nie zabrakło możliwości sterowania za pomocą smartfona. Po resztę zalet zapraszamy do karty produktowej. Bo uwierzcie nam – jest o czym mówić!
Sharp UA-KIL80E-W to ostatni i najwyższy model w naszym zestawieniu, noszący dumne miano najlepszego w obecnej ofercie japońskiej marki. Cicha praca od 21 dB, pobór energii od jedynych 6,4 W oraz w pełni automatyczna praca na najwyższym poziomie, zapewniana przez czujniki PM2.5 i kurzu, zapachów, temperatury i wilgotności oraz światła przekładają się na skuteczność działania i niezrównaną przyjemność z użytkowania.
UA-KIL80E-W oferuje tryb automatyczny, trzy prędkości manualne, oraz tryby Pollen (dla alergików) i Sleep. Poza filtrem wstępnym, węglowym z żelem krzemionkowym i HEPA H13 na jego pokładzie znajdziemy także najlepszy generator jonów Plasmacluster oraz nawilżacz ewaporacyjny, niezbędny zwłaszcza w okresie grzewczym. Doskonale zaprojektowany wylot powietrza pozwala zbierać kurz nawet z najniższych poziomów pomieszczenia, tworząc w pełni zdrowe środowisko w błyskawicznym czasie. Biorąc pod uwagę powyższe oraz wiele innych zaimplementowanych rozwiązań, z czystym sumieniem możemy polecić go nawet najbardziej wymagającym użytkownikom.
Jeśli nie znalazłeś interesującego cię rozwiązania w powyższym zestawieniu, zachęcamy do sprawdzenia oferty naszego sklepu internetowego lub kontaktu z ekspertami LoveAir. Jako jedni z liderów w dziedzinie urządzeń służących do poprawy jakości powietrza, jesteśmy w stanie zaoferować ci rozwiązanie skrojone pod twoje potrzeby i spełniające wszystkie oczekiwania!