Wszechobecny śmiercionośny smog, toksyczne spaliny samochodowe, alergizujące roztocza kurzu domowego i pyłki roślin, chorobotwórcze bakterie, wirusy, zarodniki grzybów i pleśń – to najczęściej spotykane zanieczyszczenia w naszych domach i biurach. Niewidzialne dla ludzkiego oka, niewielkich rozmiarów substancje są niezwykle groźne dla naszego zdrowia i życia. Jedną z najbardziej skutecznych broni na zanieczyszczenia tego typu są filtry HEPA stosowane m.in. w oczyszczaczach powietrza.
Specjalnie skomponowane warstwy HEPA mogą usunąć najdrobniejsze zabrudzenia w bardzo krótkim czasie. Chętnie wykorzystywane przez producentów sprzętu AGD, wyznaczają standardy w oczyszczaniu powietrza. Jak działa ten filtr i z czego jest zbudowany? Co oznacza jego klasa i jak wpływa na skuteczność usuwania zanieczyszczeń? Który oczyszczacz powietrza z filtrem HEPA jest wart polecenia i dlaczego? O tym wszystkim dowiesz się z poniższego artykułu.
Spis treści
Wraz ze wzrostem świadomości niebezpieczeństw płynących z oddychania zabrudzonym powietrzem, oczyszczacze powietrza stają się coraz częściej wybieranym sprzętem codziennego użytku. Wyposażone w odpowiednie filtry, potrafią zredukować szkodliwe cząsteczki w zaledwie kilkanaście minut.
HEPA (ang. High Efficiency Particulate Air) to wysokogatunkowy, cząsteczkowy filtr powietrza przypominający w swej budowie złożoną harmonijkę. Produkowany niegdyś wyłącznie ze spiekanego szkła, stworzony został na potrzeby projektu Manhattan – amerykańskiego programu budowy bomby atomowej. Dziś filtr HEPA wykonywany jest głównie z polipropylenu i stosowany bardzo często w sprzętach poprawiających jakość powietrza w pomieszczeniach, tj. oczyszczaczach, odkurzaczach, systemach wentylacyjnych oraz chłodzących.
Znane ze swych znakomitych właściwości absorpcyjnych warstwy, określane mianem HEPA, wykorzystywane są zarówno przez prywatnych użytkowników, jak i placówki medyczne (szczególnie na salach operacyjnych), laboratoria, hale przemysłowe, schrony wojskowe, przemysł spożywczy, farmaceutyczny i elektroniczny. Krótko mówiąc, odnajdują swoje zastosowanie wszędzie tam, gdzie sterylna czystość powietrza jest kwestią priorytetową.
Czytaj również: Jak wydłużyć żywotność filtra HEPA w oczyszczaczach powietrza?
Filtr HEPA zatrzymuje w swej strukturze najdrobniejsze zanieczyszczenia, również te, których nie sposób dostrzec ludzkim okiem. Dzięki swym właściwościom przechwytuje wszelkie cząstki stałe, w tym:
Teoretycznie najmniejsze spośród wymienionych są bakterie. Przyjmują z zasady typowy rozmiar 0,35-10 µm. Nieco większe i zarazem jedne z najbardziej niebezpiecznych są pyły zawieszone. Występują głównie w 2 rodzajach, klasyfikuje się je jako PM2.5 i PM10. Pierwsze osiągają rozmiar do 2,5 µm, dzięki czemu przenikają bezpośrednio do krwi, stanowiąc realne zagrożenie dla organizmu. Drugie o wielkości 2,5-10 µm mogą być filtrowane przez ludzki układ oddechowy, jednak wciąż stanowią źródło wielu chorób, również tych cywilizacyjnych. Uczulająca sierść zwierząt (0,5-100 µm) to kolejne z zanieczyszczeń przechwytywanych przez filtry HEPA. Pleśń (2-20 µm) wywołana między innymi przez nadmierny poziom wilgoci także stanowi zagrożenie dla układu oddechowego. Podobnie jak pyłki roślin (5-100 µm), będące jednym z głównych źródeł dolegliwości alergicznych.
Mianem filtra HEPA określa się te warstwy oczyszczające, które spełniają określone kryteria. Badane pod względem umiejętności zatrzymywania szkodliwych substancji w konkretnych warunkach, wykazując swoje właściwości pochłaniające, klasyfikują się do danego typu „szczelności”.
Wymagania, jakie musi spełniać filtr, by mógł znaleźć się w danej kategorii, określa norma PN-EN 1822- 1:2009. Obecnie, na podstawie podziału z 2010 roku, filtry HEPA można rozdzielić na:
Skuteczność tego typu komponentów wynosi odpowiednio, co najmniej 99,95% (H13) i 99,995% (H14).
Poza HEPA w oczyszczaczach powietrza można znaleźć także filtry EPA. Zaliczające się do klasy filtracji 10-12 warstwy, wykazują efektywność w redukcji zanieczyszczeń na poziomie co najmniej 85% (E10), 95% (E11) i 99,5% (E12).
Czytaj również: Rodzaje filtrów HEPA
Przedstawiamy subiektywny zbiór najlepszych oczyszczaczy powietrza wyposażonych w wysokiej klasy filtry HEPA/EPA. Wspomagane dodatkowymi warstwami filtrującymi sprzęty, ułatwią walkę z alergiami, wspomagają procesy leczenia w chorobach górnych dróg oddechowych (w tym astmie), usuwają z otoczenia szkodliwe substancje i zapewniają odświeżone, zdrowe powietrze.
Oczyszczacz powietrza Sharp UA-KIN50E-W jest jednym z nowszych modeli w ofercie producenta. Cechuje się niezwykle cichą pracą – w trybie nocnym jego głośność wynosi zaledwie 17 dB. Zużycie energii wynosi tutaj znikome 5-51 W, więc sprzęt nie podniesie nam znacząco rachunków za prąd. Producent wyposażył swój produkt w aż 5 czujników, które nie tylko mierzą jakość powietrza, ale również sterują pracą automatyczną oczyszczacza. Model jest urządzeniem 3w1 – oprócz oczyszczania oferuje również wydajne nawilżanie oraz bezpieczną jonizację Plasmacluster.
i
Dlaczego polecamy jako oczyszczacz z filtrem HEPA?
W urządzeniu znajdziemy wysokiej jakości filtr HEPA klasy H13, co przekłada się na co najmniej 99,95% jego skuteczności. Filtr ten po rozłożeniu przyjmuje powierzchnię 1 m². Producent deklaruje jego żywotność dochodzącą do nawet 10 lat, jednak biorąc pod uwagę nasze brudne powietrze – należy bezpiecznie przyjąć okres 3 lat.
W zestawieniu nie mogło zabraknąć holenderskiego potentata AGD. Jego flagowy oczyszczacz powietrza Philips Dual Scan AC3858/51 gwarantuje działanie na powierzchniach dochodzących do 73 m² – CADR do 610 m³/h. Urządzenie przy tym jest ciche (od 22 dB) oraz energooszczędne (do 60 W). Producent wyposażył go w 3 czujniki (PM2.5, LZO oraz światła), które również dostarczają danych co do jakości powietrza oraz sterują pracą automatyczną oczyszczacza.
i
Dlaczego polecamy jako oczyszczacz z filtrem HEPA?
Za czyste powietrze odpowiedzialny jest tutaj filtr 3w1 w kształcie walca. W jego skład wchodzi filtr HEPA klasy H13, ale w odróżnieniu od poprzednika – ma aż po rozłożeniu 2,44 m². Producent deklaruje, że żywotność filtra trwa około 3 lat (przy używaniu oczyszczacza 8h/doba).
Produkty fińskiego producenta należą do najlepszych oczyszczaczy powietrza. Kupując produkt marki, możesz być pewny najwyższej jakości wykonania (stalowa obudowa) oraz precyzyjnej pracy wszystkich podzespołów. LIFAair LA333 to również cicha praca (18 dB+), energooszczędność (maksymalnie 45 W) oraz 5 precyzyjnych czujników. Wyróżniającą się cechą oczyszczacza jest dołączenie do zestawu stacji LIFAsmart, która jest centrum dowodzenia dla oczyszczacza oraz kontrolerem jakości powietrza w domu.
i
Dlaczego polecamy jako oczyszczacz z filtrem HEPA?
W środku znajdziemy filtr HEPA klasy E12 (EPA), którego zastosowanie jest najlepszym kompromisem pomiędzy wydajnością a efektywnością oczyszczania. Filtr w kształcie walca osiąga po rozłożeniu aż 2,3 m², a jego żywotność to około 3 lata. Użyty w tym urządzeniu filtr uzyskał najwyższy poziom w teście pojemnościowym prowadzonym przez Narodowe Laboratorium (P4/F4). Oznacza to, że jego zdolność do gromadzenia zanieczyszczeń na 1 m² powierzchni HEPA wyróżnia się spośród innych.
Tym razem pora na przedstawienie szwedzkiego potentata – jego oczyszczacz Electrolux Pure A9 PA91-605GY przeznaczony jest do 52 m². Urządzenie zapewnia precyzyjne pomiary oraz pracę automatyczną dzięki wbudowanym 5 czujnikom (w tym PM2.5 i LZO). Pomimo wysokiego poziomu CADR do 618 m³/h oczyszczacz zapewnia cichą pracę 17 dB+ i niskie zużycie energii do 41 W. Oprócz funkcji oczyszczania mamy tutaj jonizację powietrza. Do produkcji zostało zminimalizowane zużycie plastiku, a wyjątkowy projekt (w połowie mamy tkaninę) został wyróżniony nagrodą Red Dot Design Award 2020.
i
Dlaczego polecamy jako oczyszczacz z filtrem HEPA?
W środku znajduje się filtr zintegrowany 3w1 w formie walca. Zastosowano tutaj HEPA H13 o wielkiej powierzchni po rozłożeniu – 4,1 m², co jest rekordem wśród tego typu urządzeń. Producent restrykcyjnie podchodzi do okresu żywotności i sugeruje jego wymianę po okresie 1 roku. W zestawie otrzymujemy filtr antysmogowy, jednak po skończeniu żywotności, mamy do wyboru aż 5 filtrów (uniwersalny z E12, antyzapachowy z E12, antysmogowy z H13, antyalergiczny z E11 oraz antybakteryjny i antywirusowy z E12).
Kolejny produkt „made in Sweden” – oczyszczacz powietrza Blueair HealthProtect 7440i oferuje poziom CADR do 475 m³/h, co wystarcza na swobodnie obsłużenie powierzchni do 63 m². Model jest także cichy (od 25 dB) oraz niezwykle energooszczędny (9-43 W). Producent wyposażył go w 4 czujniki – w tym PM2.5 i LZO i mamy także możliwość sprawdzenia jakości powietrza oraz pracę automatyczną względem stopnia zabrudzenia powietrza.
i
Dlaczego polecamy jako oczyszczacz z filtrem HEPA?
Warstwa wychwytująca najmniejsze cząsteczki została tutaj nazwana przez producenta filtrem cząstek stałych. Jego skuteczność jest na poziomie co najmniej 99,97%, więc mamy do czynienia z klasą H13. HEPA został tutaj połączony z węglowym w 1 module, co jest często spotykanym rozwiązaniem. Powierzchnia HEPA po rozłożeniu osiąga 1,7 m². Ten szwedzki producent również restrykcyjnie podchodzi do okresu żywotności filtra i szacuje go na 12 miesięcy.
Oczyszczacz powietrza IDEAL AP 40 Pro został wyprodukowany za naszą zachodnią granicą z zachowaniem rygorystycznych niemieckich norm rynkowych. Produkt przeznaczony do 55 m² cechuje się minimalistycznym designem – większość oczyszczacza stanowi filtr. W środku znajdziemy 2 czujniki – pyłów oraz LZO, które wskazują jakość powietrza i regulują tempo pracy w trybie automatycznym.
i
Dlaczego polecamy jako oczyszczacz z filtrem HEPA?
Filtry zastosowane przez IDEAL należą do najlepszych na świecie. Zastosowany tutaj HEPA klasy H14 gwarantuje skuteczność na co najmniej poziomie 99,995%. Składa się on z 5 warstw – technologia głębokiej kumulacji zanieczyszczeń i jest dostępny wyłącznie w serii PRO niemieckiego producenta – certyfikowana przez renomowany Instytut Schwarzkopf we współpracy z Mainfranken Institute of Hygiene, które dopuszczają ją do użytku w placówkach medycznych. Jest to zintegrowany filtr 3w1 o żywotności około 18 miesięcy. Filtr został wyposażony w chip z unikatowym kodem, który mierzy stopień zużycia i w przypadku końca – powiadamia, zapalając odpowiednią ikonę.
| Model | Wydajność/ Powierzchnia |
Klasa filtra HEPA | Rodzaj filtra HEPA | Wielkość HEPA | Czas żywotności |
| Sharp UA-KIN50E-W | 306 m³/h 38 m² |
H13 | oddzielny | 1 m² | 3 lata |
| Philips Dual Scan AC3858/51 | 610 m³/h 73 m² |
H13 | 3w1 | 2,44 m² | 3 lata |
| LIFAair LA333 | 330 m³/h 39 m² |
E12 | okrągły | 2,3 m² | 3 lata |
| Electrolux Pure A9 PA91-605GY | 618 m³/h 52 m² |
H13 | okrągły (zintegrowany) | 4,1 m² | 1 rok |
| Blueair HealthProtect 7440i | 475 m³/h 63 m² |
H13 | zintegrowany | 1,7 m² | 1 rok |
| IDEAL AP 40 Pro | 440 m³/h 55 m² |
H14 | okrągły (zintegrowany) | brak danych | 1,5 roku |
Główną zaletą jest na pewno jego wysoka skuteczność w usuwaniu najmniejszych szkodliwych zanieczyszczeń. Praktycznie na swojej powierzchni zatrzymuje wszystkie niepożądane zanieczyszczenia. Jedyną wadą filtra będzie jego konieczność wymiany, przez co generują się nam dodatkowe koszta.
Filtr HEPA (High Efficiency Particulate Air) działa na podstawie kilku kluczowych mechanizmów, które pozwalają na skuteczne usuwanie cząsteczek stałych z powietrza:
Filtry HEPA nie różnią się tylko klasą, ale również budową. W oczyszczaczach znajdziemy filtry HEPA:
Filtr HEPA (High Efficiency Particulate Air) jest jednym z najbardziej skutecznych filtrów stosowanych w oczyszczaczach powietrza i innych urządzeniach. Usuwa on z powietrza cząsteczki stałe, w tym: pyłki – co jest szczególnie ważne dla alergików, roztocza kurzu oraz ich odchody, sierść zwierząt, bakterie i wirusy, cząsteczki dymu i smogu, cząsteczki pyłu zawieszonego (PM2.5 i większe).
Żywotność filtra HEPA jest uzależniona od jego wielkości oraz ilości zanieczyszczeń, które musi zatrzymać na swojej powierzchni. W regionie o czystszym powietrzu będzie po prostu dłużej służył niż w miejscu o dużym natężeniu np. PM2.5. Producenci różnie podchodzą do okresu żywotności, nawet podają 10 lat, co jest nierealne w środowisku Polski. Na ogół żywotność filtrów HEPA oscyluje w granicach 12-36 miesięcy.
Nie, filtru HEPA nie należy myć w wodzie. Może to spowodować jego uszkodzenie i potrzebę wymiany na nowy.
